Door de Stichting is de informatiebundel ‘Gekende landschappen’ tot stand gebracht. Deze informatiebundel kan geraadpleegd en gedownload worden vanaf de website. Maandelijks wordt uit deze bundel een standpunt gelicht met een toelichtende beschrijving. Lezers worden van harte uitgenodigd op onderstaand standpunt te reageren. Onderaan de rubriek wordt daarvoor de mogelijkheid geboden.

Het standpunt van de maand luidt: Het verbeteren van het bodemleven ondergronds is van belang voor de biodiversiteit bovengronds.

Nederland leeft vooral boven de grond. Van het leven onder de grond hebben we relatief weinig kennis, terwijl onder de grond voor een groot deel wordt bepaald hoe we er boven kunnen leven. In de bodem leven duizelingwekkende aantallen beestjes, schimmels en bacteriën. Die bepalen samen wat zich boven de grond afspeelt. Wij kunnen niet zonder dat ondergrondse gewriemel. Daar in de grond draait het om eten en gegeten worden. Het ene beest eet dode planten of dieren en wordt op zijn beurt opgegeten door een ander, vaak wat groter beest. Samen produceren zij weer voedingsstoffen die planten nodig hebben om te kunnen groeien. Er zijn beestjes die gangen graven, waardoor er zuurstof en water in de bodem komen, zoals de regenworm die ook nog eens heel veel compost produceert. Regenwormen zijn onmisbaar voor een gezonde bodem. Een gezonde bodem is belangrijk voor al het voedsel dat boeren en wijzelf verbouwen op het land en in onze moestuinen. Juist in landbouwgebieden is de bodem vaak uit balans. Het ondergrondse leven heeft te lijden door ontwatering, intensieve bemesting, bewerking en van chemische bestrijdingsmiddelen. Bovendien leidt het rijden met zware machines tot verdichting van de akkerbodems. De noodzaak voor een gezonde bodem is voor boeren al lang geen nieuws meer. Op veel plekken in het land slaan boeren de handen ineen om de kwaliteit van de bodem te verbeteren. Natuurmonumenten ziet dit als een hoopvolle ontwikkeling.

Een gezonde bodem is belangrijk voor al het voedsel dat boeren en wijzelf verbouwen op het land en op onze volkstuinen.

Een gezonde bodem is ook het uitgangspunt van ‘Wij.land’, een organisatie die in het westen van Nederland samen met boeren op zoek is naar een bedrijfsvoering die goed is voor natuur en landschap. Wij.land is een initiatief om in westelijk Nederland de trend van bodemuitputting en verlies van natuur te keren. Wij.land wil ook een oplossing creëren voor de inklinking van de veenweiden. Door ontwatering verteren de plantenresten in de veenbodem en zakt de bodem verder en verder weg. Daarbij komen enorme hoeveelheden CO² vrij, op landelijke schaal vergelijkbaar met de uitstoot van broeikasgas door twee miljoen auto’s (bron: Natuurmonumenten).  Het verbeteren van het bodemleven ondergronds is van belang voor de biodiversiteit bovengronds.

Reageren? Stuur een mail naar secretariaat@alkmaardermeeromgeving.nl

Door de Stichting is de informatiebundel ‘Gekende landschappen’ tot stand gebracht. Deze informatiebundel kan geraadpleegd en gedownload worden vanaf de website. Maandelijks wordt uit deze bundel een standpunt gelicht met een toelichtende beschrijving. Lezers worden van harte uitgenodigd op onderstaand standpunt te reageren. Onderaan de rubriek wordt daarvoor de mogelijkheid geboden.

Het standpunt van de maand luidt:
In veengebieden moet het waterpeil omhoog om het almaar zakken van de bodem af te remmen en de CO₂ uitstoot te verminderen.

De daling in grote delen van de Nederlandse veenbodem is met de stijgende zeespiegel een groeiend probleem. Ontgonnen veengebieden hebben in het verleden te maken gehad met overstromingen waardoor stukken veen werden weggeslagen en kleiafzettingen zijn achtergebleven, maar door ontginning met als gevolg inklinking, dus bodemdaling, is tijdens overstromingen ook klei op het veen terecht gekomen.

Veen is organisch materiaal en een verende grondsoort. De zwaarte van de kleilaag op het veen in combinatie met ontwatering versnelt het inklinkingsproces. Door waterpeilverlaging in het belang van de modernisering en mechanisering van de landbouw is de bodemdaling vanaf de jaren vijftig van de vorige eeuw flink versneld.

Hoe lager het waterpeil, hoe beter begaanbaar het land is voor de steeds zwaardere machines en hoe hoger de opbrengst. Bij het ontwateren komen veel voedingstoffen (CO₂) vrij en gaat het veen veraarden. Het waterpeil moet omhoog om het almaar zakken van de bodem af te remmen en de CO₂ uitstoot te verminderen en veengroei weer mogelijk te maken.

Verhoging van het waterpeil kan er toe leiden dat boeren moeten overstappen naar een andere bedrijfsvoering. Die overstap kan variëren van een overstap naar lichter vee en kleinere machines om het land te bewerken tot een complete overschakeling naar andere teelten.

Reageren? Stuur een mail naar secretariaat@alkmaardermeeromgeving.nl

De omdijkte Hempolder is een veenpolder en wordt  voor een groot gedeelte omsloten door het Alkmaardermeer. Het waterpeil wordt er hoog gehouden en de polder wordt extensief beweid.

Door de Stichting is de informatiebundel ‘Gekende landschappen’ tot stand gebracht. Deze informatiebundel kan geraadpleegd en gedownload worden vanaf de website. Maandelijks wordt uit deze bundel een standpunt gelicht met een toelichtende beschrijving. Lezers worden van harte uitgenodigd op onderstaand standpunt te reageren. Onderaan de rubriek wordt daarvoor de mogelijkheid geboden.

Het standpunt van de maand luidt:
De overgebleven gebieden met geomorfologische, natuur- en cultuurhistorsche waarden behoeven bescherming en daarmee gevrijwaard te blijven van moderne agrarische bedrijfsvoering. 

Vanaf de 19e eeuw is de mens op een directe manier een steeds grotere ‘geologische’ factor geworden. In de binnenduinrand en op de strandwallen is op grote schaal zand afgegraven voor stads- en dorpsuitbreidingen, wegenaanleg en aanleg van railverbindingen. Veel gebieden in de binnenduinrand zijn daardoor lager komen te liggen en hebben hun microreliëfs verloren. Alleen oude wegen en oude gebouwen liggen vaak nog op de oorspronkelijke hoogte. Ook het afgraven van veen kwam in dit gebied voor, maar op kleine schaal en voor de lokale markt. Vooral tijdens de twee wereldoorlogen is er in de strandvlakte tussen Limmen en Akersloot en ook in de Hempolder veen afgegraven. Ook de moderne agrarische bedrijfsvoering heeft de door de eeuwen heen gevormde bodemoppervlakken drastisch veranderd. Veel gronden zijn geëgaliseerd, op gescheurd grasland wordt maïs geteeld en voor de bollenteelt zijn op bepaalde plaatsen gronden gekeerd; de oude kalkrijke wadzanden werden daarbij omhoog gehaald en storende kleilagen weggewerkt. Vanuit landschappelijk, aardkundig, archeologisch en ecologische oogpunt worden deze ontwikkelingen betreurd.

De overgebleven gebieden met geomorfologische, natuur- en cultuurhistorische waarden behoeven bescherming en daarmee gevrijwaard te blijven van moderne agrarische bedrijfsvoering.

Reageren? Stuur een mail naar secretariaat@alkmaardermeeromgeving.nl

Zandhopen voor ophoging en egalisatie in de Castricummerpolder.