Door de Stichting is de informatiebundel ‘Gekende landschappen’ tot stand gebracht. Deze informatiebundel kan geraadpleegd en gedownload worden vanaf de website. Maandelijks wordt uit deze bundel een standpunt gelicht met een toelichtende beschrijving. Lezers worden van harte uitgenodigd op onderstaand standpunt te reageren. Onderaan de rubriek wordt daarvoor de mogelijkheid geboden.

Het standpunt van de maand luidt: 

De bollenteelt op de Zanderij hoeft niet persé te verdwijnen als het biologisch wordt geteeld.

In de loop van de 19e en 20e eeuw heeft de binnenduinrand van Castricum een heel ander aanzien gekregen. Onder andere voor het aanleggen van de spoorbaan Alkmaar-Haarlem werd een groot stuk duin voor het benodigde zand afgegraven. Het open en vlakke gebied tussen de spoorbaan en het Noordhollands Duinreservaat wordt dan ook de Zanderij genoemd. De spoorlijn werd op 1 mei 1867 in gebruik genomen. In 2015 wilde een projectontwikkelaar, in opdracht van Landal Greenparks, een recreatiepark op de Zanderij-Zuid ontwikkelen, maar uiteindelijk moest dat plan worden opgegeven. Het beoogde plangebied is voor een deel eigendom van de provincie Noord-Holland, grenst aan het Noordhollands Duinreservaat en was jaren lang in gebruik als bollenland. In 2016 is de pacht opgezegd en heeft de provincie in 2019 dit deel van de Zanderij ingericht voor natuur. Het uittredende grondwater uit de duinen biedt goede kansen voor de natuur. Vochtige duinvalleien en vochtige binnenduingrasland vormen een mooi entree naar de duinen. Een particulier heeft in een ander deel van dat gebied akkerland aangekocht om daarmee de ontwikkeling van het beoogde recreatiepark tegen te gaan. Ook hier is natuurontwikkeling een optie. De verwachting is dat de bollenvelden hier op termijn zullen verdwijnen.

Met grondeigenaars, grondgebruikers, bewoners, omwonenden en andere belanghebbenden werd medio 2017 gestart met een participatietraject betreffende het gebied Zanderij-Noord. Zanderij-Noord blijft buitengebied, met behoud van rust en ruimte. Om het openkarakter van het gebied te behouden en verrommeling tegen te gaan, lijkt omzetting naar duinnatuur, een nollenlandschap met gebruiksfuncties die daarmee in harmonie zijn, de meest wenselijke optie. Op 17 december 2020 heeft de gemeenteraad het ruimtelijk kader voor Zanderij-Noord vastgesteld. Dit kader geeft aan hoe het huidige bollengebied kan worden heringericht tot een natuurgebied. Daarvoor heeft PWN een inrichtingsplan en een (ontwerp)bestemmingsplan laten opstellen. Bij de Provincie Noord-Holland ligt een verzoek om het gebied Zanderij-Noord toe te voegen aan het Nationaal Natuur Netwerk (NNN). Grondeigenaren zullen niet worden onteigend en bij verkoop van hun grond een vergoeding krijgen tegen agrarische grondwaarden. Niet alle grondeigenaren staan te popelen om hier hun agrarische bedrijfsvoering op te geven. Daardoor zal de transformatie van bollenland naar duinnatuur nog wel enige jaren duren. Het standpunt van de Stichting is dat tegenover natuurwaarde de cultuurhistorische waarde van de bollenteelt staat. De bollenteelt op de Zanderij hoeft niet persé te verdwijnen als het biologisch wordt geteeld.

De verwachting is dat in Zanderij-Noord de bollenvelden uiteindelijk
 zullen verdwijnen om plaats te maken voor duinnatuur.

secretariaat@alkmaardermeeromgeving.nl