Ondergrond als waterbuffer

Op 28 oktober 2021 is de Stichting toehoorder geweest bij een seminar georganiseerd door het Hoogheemraadschap Noorderkwartier (HHNK) over het opslaan van overtollig regenwater, in plaats van dat water af te voeren via sloten en kanalen. Doel is dat water op te slaan in de ondergrond, totdat er in tijden van droogte vraag naar is. In Zuid-Holland heeft het onderzoeksinstituut Deltaris enkele proefprojecten gestart. Gekeken wordt hoe deze aanpak ook binnen Noord-Holland gestalte kan krijgen.

De ondergrond kan via verschillende methoden worden gebruikt voor het opslaan van water. Zoet water kan opgeborgen worden in lagen die daarvoor geschikt zijn. Om gebruik van de ondergrond te maken is het essentieel dat de structuur ervan in detail bekend is. Vaak is de huidige kennis nog te beperkt.

De opbouw van de ondergrond als een spekkoek: afsluitende lagen afgewisseld door zandige, doorlatende lagen. Wateroverschot kun je tussen twee afsluitende lagen opbergen en als je het nodig hebt daar weer uit oppompen. Aan het systeem kleven nog wel risico’s, zoals bodemdaling, barsten van afsluitende lagen en menselijk ingrijpen, bijvoorbeeld bij de fundering van gebouwen en bij het winnen van aardwarmte. Ook ziektekiemen en andere vervuiling in de ondergrond is een potentieel risico dat verder moet worden onderzocht.

Op dit moment lopen er in Noord-Holland drie proefprojecten. Op een landbouwperceel in Breezand is een 10 ha berging van drainagewater in de ondergrond aangelegd. Op Texel, 160 ha wordt overschotwater in het natte seizoen opgeborgen in de ondergrond. De PWN experimenteert met het gebruik van de natuurlijke “Bel van Hoorn” als tussenopslag van water bij calamiteiten. Verder is het de bedoeling om in de polder Beemster te onderzoeken of de ondergrond geschikt is.